Phổi tăng huyết áp là một loại huyết áp cao mà chỉ ảnh hưởng đến các động mạch trong phổi và phía bên phải của tim.
Tăng áp động mạch phổi bắt đầu khi các động mạch nhỏ ở phổi, được gọi là động mạch phổi, và các mao mạch bị thu hẹp, bị chặn hoặc tiêu huỷ. Điều này làm cho máu lưu thông qua phổi làm tăng áp lực trong các động mạch trong phổi. Khi áp suất được xây dựng, buồng thấp bên phải tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu qua phổi, cuối cùng làm cơ suy yếu và cuối cùng suy hoàn toàn.
Tăng áp động mạch phổi là một bệnh nghiêm trọng, trở nên tồi tệ dần dần và đôi khi gây tử vong. Mặc dù tăng áp động mạch phổi không thể chữa được, phương pháp điều trị có sẵn, có thể giúp làm giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng sống.
Phổi tăng huyết áp là một loại huyết áp cao mà chỉ ảnh hưởng đến các động mạch trong phổi và phía bên phải của tim.
Tăng áp động mạch phổi bắt đầu khi các động mạch nhỏ ở phổi, được gọi là động mạch phổi, và các mao mạch bị thu hẹp, bị chặn hoặc tiêu huỷ. Điều này làm cho máu lưu thông qua phổi làm tăng áp lực trong các động mạch trong phổi. Khi áp suất được xây dựng, buồng thấp bên phải tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu qua phổi, cuối cùng làm cơ suy yếu và cuối cùng suy hoàn toàn.
Tăng áp động mạch phổi là một bệnh nghiêm trọng, trở nên tồi tệ dần dần và đôi khi gây tử vong. Mặc dù tăng áp động mạch phổi không thể chữa được, phương pháp điều trị có sẵn, có thể giúp làm giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng sống.
Các triệu chứng
Các dấu hiệu và triệu chứng của tăng áp động mạch phổi ở giai đoạn đầu có thể không được chú ý trong nhiều tháng hoặc thậm chí cả năm. Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn.
Các triệu chứng tăng huyết áp động mạch phổi bao gồm:
Khó thở, ban đầu trong khi tập thể dục và cuối cùng trong khi nghỉ ngơi.
Mệt mỏi.
Chóng mặt hoặc ngất.
Áp lực hoặc đau ngực.
Sưng (phù) ở mắt cá chân, chân và cuối cùng trong bụng (cổ trướng).
Xanh nhạt đôi môi và da (tím).
Mạch hay tim đập nhanh.
Nguyên nhân
Tim có hai phần trên và hai phần thấp. Mỗi thời gian máu chảy qua tim, các buồng dưới bên phải bơm máu lên phổi thông qua một mạch máu lớn (động mạch phổi). Trong phổi, máu giải phóng điôxít cacbon và lấy oxy. Máu giàu oxy sau đó chảy qua các mạch máu trong phổi (động mạch phổi, mao mạch và tĩnh mạch) đến phía bên trái của tim.
Thông thường, máu chảy dễ dàng thông qua các mạch trong phổi, do đó, huyết áp thường thấp hơn rất nhiều trong phổi. Với tăng áp phổi, sự gia tăng huyết áp là do những thay đổi trong các tế bào lót động mạch phổi. Những thay đổi này gây ra thêm các mô hình, cuối cùng thu hẹp hoặc hoàn toàn ngăn chặn các mạch máu, làm cho động mạch cứng và hẹp. Điều này làm cho máu lưu thông làm nâng cao huyết áp trong động mạch phổi.
Tăng áp động mạch phổi nguyên phát
Khi nguyên nhân cho cao áp trong phổi không thể được tìm thấy, các điều kiện được gọi là tự phát tăng áp phổi (IPH).
Một số người với IPH có thể có một gen, yếu tố nguy cơ phát triển bệnh cao huyết áp phổi. Nhưng trong hầu hết những người có tăng áp phổi tự phát, không có nguyên nhân gây ra cao huyết áp phổi được công nhận.
Tăng áp động mạch phổi thứ phát
Phổi tăng huyết áp gây ra bởi một vấn đề y tế được gọi là tăng áp động mạch phổi thứ phát. Đây là loại tăng áp phổi phổ biến hơn so với tăng áp phổi tự phát. Nguyên nhân tăng huyết áp động mạch phổi thứ phát bao gồm:
Các cục máu đông trong phổi (thuyên tắc phổi).
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, như bệnh khí thũng.
Mô liên kết rối loạn, chẳng hạn như xơ cứng bì hoặc lupus.
Ngưng thở khi ngủ và rối loạn giấc ngủ khác.
Bệnh tim bẩm sinh.
Thiếu máu tế bào hình liềm.
Bệnh gan mãn tính (xơ gan).
AIDS.
Bệnh phổi như chứng xơ phổi, điều kiện gây ra sẹo trong mô giữa các túi khí của phổi (interstitium).
Suy tim.
Sống ở độ cao cao hơn 8.000 feet (2438 mét).
Leo núi hoặc đi bộ đường dài tới cao độ cao hơn 8.000 feet (2.438 mét) mà không thích nghi.
Sử dụng thuốc kích thích nào đó, chẳng hạn như cocaine.
Yếu tố nguy cơ
Mặc dù ai cũng có thể phát triển một trong hai loại tăng áp phổi, người lớn tuổi có nhiều khả năng có tăng áp phổi thứ phát, và những người trẻ tuổi có nhiều khả năng đã tự phát tăng áp phổi. Tăng huyết áp động mạch phổi tự phát cũng phổ biến ở phụ nữ hơn là nam giới.
Một yếu tố nguy cơ cao áp phổi là một sử gia đình của bệnh. Một số gen có thể được liên kết đến tăng áp phổi tự phát. Những gen này có thể gây ra phát triển quá mức của các tế bào trong động mạch nhỏ của phổi, làm cho chúng hẹp hơn.
Nếu một trong các thành viên gia đình phát triển tự phát tăng áp phổi và các xét nghiệm dương tính với một đột biến gen có thể gây tăng huyết áp động mạch phổi, bác sĩ hoặc nhân viên tư vấn di truyền có thể khuyên hoặc thành viên gia đình kiểm tra đột biến.
Các biến chứng
Tăng huyết áp phổi có thể dẫn đến một số biến chứng, bao gồm:
Bệnh tim do phổi (cor pulmonale). Trong pulmonale cor, tâm thất phải trở nên mở rộng và phải bơm mạnh hơn hơn bình thường để di chuyển trong máu qua động mạch phổi thu hẹp hoặc tắc. Lúc đầu, tim cố gắng để bù đắp bởi những bức thành dày và mở rộng buồng tâm thất phải để tăng lượng máu nó có thể giữ. Nhưng điều dày lên và mở rộng chỉ làm việc tạm thời, và cuối cùng là tâm thất suy.
Cục máu đông. Đông giúp cầm máu sau khi đã bị thương. Nhưng đôi khi cục máu đông hình thành, nơi đang không cần thiết. Một số đông nhỏ, hoặc chỉ một số ít những cục lớn đánh bật từ các tĩnh mạch và đi đến phổi, dẫn đến một hình thức tăng áp phổi mà có thể đảo ngược với thời gian và điều trị. Có tăng áp phổi làm cho nhiều khả năng sẽ phát triển các cục máu đông trong động mạch nhỏ trong phổi, là nguy hiểm nếu đã có hẹp hay tắc mạch máu.
Chứng loạn nhịp tim. Tim đập không đều (loạn nhịp tim) từ nhĩ hoặc thất là biến chứng của cao huyết áp phổi. Đây có thể dẫn đến chóng mặt, đánh trống ngực hoặc ngất xỉu và có thể gây tử vong.
Chảy máu. Phổi tăng huyết áp có thể dẫn đến chảy máu vào phổi và ho ra máu. Đây là một biến chứng có khả năng gây tử vong.
Các xét nghiệm và chẩn đoán
Tăng áp động mạch phổi rất khó chẩn đoán sớm vì nó không thường được phát hiện trong một kỳ khám thông thường. Ngay cả khi bệnh nặng hơn, dấu hiệu và triệu chứng của nó cũng tương tự như của điều kiện tim khác và phổi khác. Bác sĩ có thể làm một hoặc nhiều xét nghiệm để loại trừ các lý do khác có thể cho tình trạng này. Các xét nghiệm đầu tiên để chẩn đoán cao huyết áp phổi bao gồm:
Chụp X - quang. Thử nghiệm có thể kiểm tra huyết áp động mạch phổi nếu phổi hoặc tâm thất phải của tim mở rộng. X-ray sẽ xuất hiện bình thường trong khoảng một phần ba những người có tăng áp phổi.
Siêu âm tim. Bác sĩ đầu có thể nghi ngờ có tăng áp phổi dựa trên kết quả của thử nghiệm này. Thử nghiệm này không xâm lấn, dùng sóng âm thanh vô hại, cho phép bác sĩ để xem tim mà không một vết mổ. Trong thủ tục, bộ chuyển đổi được đặt trên ngực. Nó thu thập các sóng âm thanh phản xạ (tiếng vang) từ tim và truyền chúng vào một máy có sử dụng các mẫu sóng âm thanh để soạn hình ảnh của tim trên màn hình.
Những hình ảnh này hiển thị trái tim đang hoạt động như thế nào, và hình ảnh ghi nhận cho phép bác sĩ đo kích cỡ và độ dày của cơ tim. Đôi khi bác sĩ sẽ khuyên nên siêu âm tim gắng sức để giúp xác định tim làm việc căng thẳng như thế nào. Trong trường hợp đó, siêu âm tim trước khi thực hiện trên một chiếc xe đạp cố định hoặc máy chạy bộ và thử nghiệm khác ngay lập tức sau đó.
Transesophageal siêu âm tim. Nếu khó để có được một hình ảnh rõ ràng của tim và phổi với siêu âm tim tiêu chuẩn, bác sĩ có thể đề nghị siêu âm tim transesophageal. Trong tiến trình này, một ống linh hoạt có chứa một bộ chuyển đổi được hướng dẫn xuống cổ họng và vào thực quản, chỉ sử dụng một bình xịt gây tê ở mặt sau của cổ họng. Từ đây, các bộ chuyển đổi có thể nhận được hình ảnh chi tiết của trái tim.
Đặt ống thông tim. Sau khi đã có siêu âm tim, nếu bác sĩ nghĩ rằng có tăng áp phổi, sẽ có quyền đặt ống thông tim. Xét nghiệm này thường là cách đáng tin cậy nhất của chẩn đoán cao huyết áp phổi. Trong thủ tục, bác sĩ tim mạch đặt ống thông vào tĩnh mạch ở cổ hoặc háng. Ống thông này sau đó được luồng vào tâm thất phải và động mạch phổi. Đặt ống thông tim cho phép bác sĩ trực tiếp đo áp suất trong động mạch phổi chính và tâm thất phải. Nó cũng được sử dụng để xem những gì khác nhau có thể có về tăng áp phổi.
Đặt ống thông tim thường được thực hiện dưới gây tê tại chỗ và giảm đau trong một bệnh viện, nhưng thường có thể về nhà ngay sau khi phẫu thuật. Sẽ cần một ai đó lái xe về nhà sau khi thử nghiệm.
Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm thêm để kiểm tra tình trạng của phổi và động mạch phổi, bao gồm:
Thử nghiệm chức năng phổi. Thử nghiệm không xâm lấn cho biết bao nhiêu không khí phổi có thể nắm giữ, và luồng khí vào và ra khỏi phổi. Trong thời gian thử nghiệm, sẽ thổi vào một dụng cụ đơn giản gọi là phế dung kế.
Tưới máu phổi quét. Thử nghiệm này sử dụng một lượng nhỏ các chất phóng xạ (đồng vị phóng xạ) để nghiên cứu lưu lượng máu trong phổi. Các đồng vị phóng xạ được tiêm vào mạch máu trên cánh tay. Ngay sau đó, một máy ảnh đặc biệt (camera gamma) có hình ảnh của dòng máu chảy trong mạch phổi. Phổi quét sau đó được sử dụng để xác định xem có cục máu đông gây ra các triệu chứng của tăng áp phổi.
Phổi quét tưới máu thường được thực hiện với một thử nghiệm, được biết đến như là thông gió quét. Trong thử nghiệm này, hít một lượng nhỏ chất phóng xạ gamma trong khi một chiếc máy ảnh ghi lại sự chuyển động của không khí vào phổi. Sự kết hợp hai bài kiểm tra được biết đến như là truyền dịch, thông gió (V / Q) quét.
Máy vi tính cắt lớp (CT scan). CT scan cho phép bác sĩ để xem bộ phận cơ thể trong hai chiều "lát." Trong thử nghiệm này, nằm trong máy mà bác sĩ có thể nhìn thấy một mặt cắt hình ảnh của phổi. cũng có thể được đưa ra một loại thuốc làm cho hình ảnh của phổi hiển thị rõ ràng hơn.
Chụp cộng hưởng từ (MRI). Điều thử nghiệm này, không sử dụng X-quang, đôi khi được dùng để có được hình ảnh của các mạch máu trong phổi. Một máy tính tạo ra mô "lát" từ dữ liệu được tạo ra bởi một từ trường mạnh và sóng radio. Tuy nhiên, MRI có thể không đo áp lực động mạch - một thủ tục cần thiết để kiểm tra hiệu quả của bất cứ loại thuốc đang dùng để kiểm soát IPH.
Sinh thiết phổi. Trong tình huống hiếm, bác sĩ có thể khuyên nên phổi sinh thiết mở. Phổi sinh thiết mở là một loại phẫu thuật, trong đó một mẫu nhỏ mô được lấy ra từ phổi dưới gây mê để kiểm tra một nguyên nhân thứ nhất có thể của tăng áp phổi. Nó sẽ được thực hiện chỉ để xem một số phương pháp điều trị có thể có hiệu quả, hoặc để cho phép ngưng một số loại thuốc.
Xét nghiệm di truyền
Nếu một thành viên trong gia đình đã có tăng áp phổi, bác sĩ có thể xem liệu gen được liên kết với tăng áp phổi. Nếu xét nghiệm dương tính, bác sĩ có thể đề nghị các thành viên khác trong gia đình được kiểm tra cho các đột biến di truyền giống nhau.
Phân loại cao huyết áp động mạch phổi
Khi đã được chẩn đoán cao áp động mạch phổi, bác sĩ có thể phân loại các bệnh bằng cách sử dụng các nguyên tắc phát triển của Hiệp hội Tim mạch New York.
Class I. Mặc dù đã được chẩn đoán cao áp động mạch phổi, không có triệu chứng.
Class II. Không có các triệu chứng khi nghỉ ngơi, nhưng có trải nghiệm mệt mỏi, khó thở hoặc đau ngực với các hoạt động bình thường.
Cấp III. Thoải mái khi nghỉ ngơi nhưng có các triệu chứng khi vận động cơ thể.
Class IV. Có triệu chứng ngay cả lúc nghỉ ngơi.
Phương pháp điều trị và thuốc
Thường mất một thời gian để tìm việc điều trị tốt nhất cho tăng áp phổi. Các phương pháp điều trị thường phức tạp và yêu cầu mở rộng theo dõi chăm sóc. Bác sĩ cũng có thể cần phải thay đổi điều trị nếu nó không còn hiệu quả. Khi tăng áp phổi là do điều kiện khác, bác sĩ sẽ điều trị các nguyên nhân cơ bản bất cứ khi nào có thể.
Thuốc men
Giãn mạch. Thuốc giãn mạch mở thu hẹp mạch máu. Một trong những quy định thông thường nhất các thuốc giãn mạch với tăng áp phổi là epoprostenol (Flolan). Hạn chế epoprostenol là hiệu ứng của nó mới chỉ một vài phút. Thuốc này liên tục bơm qua ống thông mạch (IV) thông qua một máy bơm nhỏ. Điều này có nghĩa rằng sẽ tìm hiểu để chuẩn bị hỗn hợp thuốc riêng, vận hành máy bơm và chăm sóc cho các ống thông IV. Cần toàn diện theo dõi chăm sóc. Tác dụng phụ tiềm năng của epoprostenol bao gồm đau hàm, buồn nôn, tiêu chảy, chuột rút chân, cũng như đau đớn và nhiễm trùng tại khu IV.
Một dạng khác của thuốc, iloprost (Ventavis). Iloprost có thể được hít vào mỗi ba giờ thông qua máy phun sương, một máy bay hơi thuốc, làm cho nó thuận tiện hơn và ít đau đớn để sử dụng. Và bởi vì đó là hít vào, nó đi trực tiếp vào phổi. Các tác dụng phụ liên kết với iloprost bao gồm đau ngực - thường kèm theo đau đầu và buồn nôn - và khó thở.
Đối kháng thụ thể Endothelin. Những loại thuốc này đảo ngược tác dụng của endothelin, một chất trong các bức tường của các mạch máu là nguyên nhân gây thu hẹp. Một trong những loại thuốc này, bosentan (Tracleer), có thể cải thiện triệu chứng và mức độ năng lượng. Thuốc không phải dành cho phụ nữ mang thai. Nếu dùng bosentan, cần theo dõi gan hàng tháng, vì thuốc có thể gây hại gan.
Sildenafil. Revatio (sildenafil) đôi khi được sử dụng để điều trị tăng huyết áp động mạch phổi. Nó hoạt động bằng cách mở các mạch máu trong phổi để cho phép máu lưu thông qua dễ dàng hơn. Tác dụng phụ bao gồm chóng mặt và vấn đề tầm nhìn.
Liều cao thuốc chẹn kênh canxi. Các thuốc này giúp thư giãn các cơ bắp trong các bức thành của các mạch máu. Chúng bao gồm các thuốc như amlodipine (Norvasc), diltiazem (Cardizem, Tiazac) và nifedipine (Adalat, Procardia). Mặc dù thuốc chẹn kênh calci có thể có hiệu quả, chỉ có một số nhỏ những người cao huyết áp phổi phản ứng với chúng.
Ambrisentan. Ambrisentan (Letairis) là một thuốc dừng thu hẹp các mạch máu. Thuốc này có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng nếu không thích hợp, và nó không nên dùng cho phụ nữ mang thai. Trước khi dùng thuốc, hãy nói với bác sĩ về bất kỳ điều kiện gan.
Thuốc chống đông máu. Bác sĩ có thể quy định chống đông warfarin (Coumadin) để giúp ngăn ngừa sự hình thành các cục máu đông trong động mạch phổi nhỏ. Bởi vì thuốc chống đông ngăn chặn đông máu bình thường, nó làm tăng nguy cơ biến chứng chảy máu. Hãy dùng warfarin chính xác theo quy định, vì warfarin có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng nếu thực hiện không đúng. Nếu đang dùng warfarin, bác sĩ sẽ hỏi có xét nghiệm máu định kỳ để tìm hiểu xem các loại thuốc đang làm việc. Nhiều loại thuốc khác, bổ sung thảo dược và các loại thực phẩm có thể tương tác với warfarin, do đó hãy chắc chắn rằng bác sĩ biết tất cả các loại thuốc đang dùng.
Thuốc lợi tiểu. Thường được gọi là lợi tiểu, các loại thuốc này giúp loại bỏ nước thừa ra khỏi cơ thể. Điều này làm giảm số lượng công việc trái tim đã làm. Nó cũng có thể được dùng để giới hạn sự tích tụ chất dịch trong phổi.
Oxy. Bác sĩ có thể khuyên đôi khi thở oxy tinh khiết, điều trị được gọi là liệu pháp oxy, để giúp điều trị tăng áp động mạch phổi, đặc biệt là nếu sống ở một độ cao hoặc có chứng ngưng thở khi ngủ. Một số người bị tăng huyết áp phổi cuối cùng đòi hỏi phải điều trị oxy liên tục.
Phẫu thuật
Septostomy nhĩ. Nếu thuốc không kiểm soát tăng huyết áp động mạch phổi, phẫu thuật tim mở có thể là một lựa chọn. Trong septostomy tâm nhĩ, bác sĩ phẫu thuật sẽ tạo ra mở giữa và bên phải buồng tim để làm giảm áp lực về phía bên phải của tim. Septostomy tâm nhĩ có thể có biến chứng nghiêm trọng, bao gồm nhịp tim bất thường (chứng loạn nhịp tim).
Ghép. Trong một số trường hợp, cấy ghép pjooir hoặc tim phổi có thể là một lựa chọn, đặc biệt là cho những người trẻ, những người đã tự phát tăng áp phổi. Rủi ro chủ yếu của bất kỳ loại cấy ghép bao gồm từ chối cơ quan cấy ghép và nhiễm trùng nghiêm trọng, và phải dùng thuốc ức chế miễn dịch suốt đời để giúp giảm nguy cơ bị từ chối.
Phong cách sống và biện pháp khắc phục
Mặc dù điều trị y khoa không thể chữa bệnh cao áp động mạch phổi, nó có thể làm giảm triệu chứng. Thay đổi lối sống cũng có thể giúp cải thiện tình trạng, nên:
Nghỉ ngơi nhiều. Nghỉ ngơi có thể làm giảm mệt mỏi mà có thể đến từ việc có tăng áp phổi.
Vẫn hoạt động như có thể. Ngay cả các hình thức ôn hòa nhất của hoạt động có thể quá mệt mỏi cho một số người cao huyết áp phổi. Đối với những người khác, vừa tập thể dục như đi bộ có thể có lợi, và sử dụng oxy trong quá trình tập thể dục có thể đặc biệt hữu ích. Nhưng đầu tiên, nói chuyện với bác sĩ hạn chế tập thể dục riêng biệt. Trong hầu hết trường hợp, khuyến cáo không nâng hơn 50 pound (22,7 kg). Bác sĩ có thể giúp lập kế hoạch một chương trình tập luyện thích hợp.
Không hút thuốc. Nếu hút thuốc, điều quan trọng nhất có thể làm cho tim và sức khỏe của phổi là ngăn chặn. Nếu không thể tự ngừng hút thuốc, hãy hỏi bác sĩ quy định một kế hoạch điều trị để giúp bỏ thuốc lá. Ngoài ra, tránh khói thuốc nếu có thể.
Tránh sử dụng thuốc tránh thai hoặc mang thai. Nếu là một người phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, tránh mang thai. Mang thai có thể đe dọa mạng sống cho cả mẹ và bé. Cũng tránh sử dụng thuốc tránh thai, có thể làm tăng nguy cơ đông máu. Nói chuyện với bác sĩ về các hình thức kiểm soát sinh thay thế.
Tránh du lịch hoặc sinh sống ở độ cao lớn. Độ cao có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của tăng áp phổi. Nếu sống ở độ cao 8.000 feet (2438 mét) hoặc cao hơn, bác sĩ có thể khuyên nên di chuyển đến một độ cao thấp hơn.
Tránh những tình huống có thể làm giảm huyết áp. Bao gồm ngồi trong một bồn tắm nóng hoặc tắm hơi hoặc tắm nước nóng hoặc tắm lâu. Những hoạt động này giảm huyết áp và gây choáng ngất, thậm chí tử vong. Cũng nên tránh các hoạt động gây căng thẳng kéo dài, như nâng vật nặng hoặc trọng lượng.
Tìm cách để giảm bớt căng thẳng. Đây có thể dao động từ yoga, thiền định và phản hồi sinh học để tắm nước ấm, ca nhạc, hay một cuốn sách. Hãy thử để cho phép ít nhất 30 phút mỗi ngày cho một hoạt động thấy thư giãn. Nhiều người bị tăng huyết áp động mạch phổi thấy rằng chỉ cần giảm căng thẳng rất có thể cải thiện chất lượng cuộc sống của họ.
Thực hiện theo một chế độ ăn uống dinh dưỡng và duy trì một trọng lượng khỏe mạnh. Nó có thể bác sĩ sẽ khuyên nên hạn chế lượng muối trong chế độ ăn để giảm thiểu sưng các mô của cơ thể (phù nề). Hầu hết các chuyên gia đồng ý rằng nên ăn không quá 1.500 đến 2.400 mg muối mỗi ngày. Hãy nhớ rằng thực phẩm chế biến thường có nhiều chất muối, do đó, điều quan trọng là kiểm tra nhãn cẩn thận.
